Alay Han
Alay Han Niğde’de, Aksaray-Kayseri yolu üstünde bulunan bir Handır. II.Kılıçarslan tarafından yaptırılan Han kapalı mekan ve açı kablosu ile Sultan hanlarının ilk örneklerindendir. alayhan adını sonradan aldığı sanılır.
avlusu yıkılmış olan Han Sultan hanımlara özgü mukarnas dolgulu kaç kapısı ve ortadaki tonozun iki yanında yer alan yedişer tonozuyla klasik Selçuklu hanlarının mimari özelliklerini bir araya toplar.
Yalın ancak güçlü etkisiyle erken döneme tarihlenen taçkapı ve iç cephe oldukça iyi durumdadır taçkapının en dıştaki geniş bordürü iç içe geçmiş 8 genlerin oluşturduğu bir geometrik düzen gösterir.
Dar bordürde ve mukarnaslı işi çeviren süt kemerinde ise birbirini kesen sekizgen motifler kullanılmıştır. Taç kapıdaki mukarnas sıralarının En altına Kılıçarslan ile ilgili bir Arma olarak iki görevli başı karşıdan gösterilen bir aslan figürü yerleştirilmiştir.
Bütün mimari ve ben bezeme özellikleri dikkate alındığında Alay han’ın ikinci Kılıçarslan’ın egemenliğinin son yıllarında tamamlandığı ortaya çıkmaktadır.
