Şangay İşbirliği Örgütü

Şangay İşbirliği Örgütü ( Şangay beşlisi) nedir?

Şangay İşbirliği Örgütü Asya Kıtası’nda Gelişmekte olan ülkelerin siyasi askeri kültürel ve ekonomik gibi tüm alanlarda örgütlenmesi olarak açıklayabiliriz.
Şangay beşlisi ismi nereden gelmektedir.

Adı geçen ülkeler ilk toplantılarını 1996 yılında Şangay eyaletinde yaptıkları için “Şangay beşlisi” adını almıştır.

Şangay beşlisi şu ülkelerden oluşmaktadır: Çin, Rusya, Kırgızistan ,Kazakistan ve Tacikistan bu örgütün kuruluşunda ilk
ülkelerdir ve beşli olduğu için örgütün adı da “Şangay beşlisi” olmuştur.  Fakat 2001 yılında bu örgüte  Özbekistan‘ın da katılmasıyla isimi “Şangay İşbirliği Örgütü” olarak değişmiştir.

Şangay İşbirliği örgütüne en başta amaç edindikleri, terörizme karşı ortak stratejik bir işbirliği idi, fakat örgütü ilerleyen zaman içerisinde askeri, siyasi kültürel ve ekonomik  alanları da işbirliğinin içerisine dahil etmişlerdir.

Amerika Birleşik Devletleri en başta bu örgüte gözlemci statüsüyle katılmak istemiştir. Ancak bu istekleri örgütü üyeleri tarafından reddedilmiştir.

ABD’yi reddeden üye ülkeleri daha sonra bu teşkilata İranı gözlemci statüsüyle dahil etmişlerdir

Türkiye Cumhuriyeti ise 2005 yılında Şangay İşbirliği örgütüne üye olmak için resmi olarak başvurmuştur, fakat üye ülkeler tarafından bu isteği kabul görmemiştir.
Türkiye Cumhuriyeti bu örgüt tarafında 2012 yılında diyalog ortağı olarak kabul edilmiştir