1-	1750 yılında İngiltere’de ortaya çıkan sanayi inkılabının Osmanlı Devleti üzerindeki olumsuz etkileri neler olmuştur?

•	 Sanayileşen Avrupa devletlerinin sömürgecilik yarışına hız vermeleri Osmanlı İmparatorluğu’nu negatif etkiledi. Zira öncesinde verilen kapitülasyonlar yü¬zünden devletin, iktisadi olarak Avrupalı devletlerle rekabet girecek gücü yoktu.
•	Osmanlı Devleti’nin dış ticaret balansı (dengesi) bozuldu. İthalat artarken, ihracat azaldı.
•	Osmanlı ülkesi 19. asrın ortalarından itibaren Avrupa mallarının istilasına uğradı. Osmanlı coğrafyası Avrupalı devletlerinin pazarı haline geldi.
•	Dışarıdan bol ve uygun fiyatlı sanayi ürünü Osmanlı piyasasına girdi. (Fakat bu maliyeyi büsbütün berbat vaziyete soktu.)
•	Düşük fiyatlı Avrupa malları karşısında küçük atölyeler, el tezgahları rekabet edemeyerek kapanmaya başlaması neticesi işsizlik arttı.
•	Lonca teşkilatı zayıflayarak ortadan kalktı.
•	İşsiz kalanların sayısındaki artış ülkeyi toplumsal taraftan; iktisadi alandaki zayıflama ise, devletin siyasi açıdan çöküşünün hızlanmasına sebebiyet verdi.




2-	Osmanlı gibi çok uluslu imparatorlukların yıkılmasında etkili olan olayın adını ve  getirmiş olduğu düşünce akımlarını yazınız.
Olayın adı:…………Fransız ihtilali………..
Düşünce akımları:
* Milliyetçilik Akımının bir anda yükselmesine neden olmuştur.

- Demokratik düşünceler yaygınlaşmaya başladı.

- İnsanlar günlük yaşamlarında bile "hak, hukuk, demokrasi,adalet, eşitlik, özgürlük" gibi terimleri çok daha fazla kullanmaya başladılar.

- Liberal düşünce, siyasette ve ekonomide fazlasıyla yaygın bir hal aldı.










3-	Senedi ittifak hakkında bilgi veriniz.

SENEDİ İTTİFAK NEDİR? AMAÇLARI, MADDELERİ ve SONUÇLARI NELERDİR?
Osmanlı Devleti'nde bir bölgenin, şehrin yada kasabanın ileri gelenleri, yönetim ile şehir arasındaki ilişkileri kuran Ayanlar, devletin gücünü kaybetmesi ile güçlerini arttırmış, adeta devlet içinde devlet haline gelmeye başlamışlardır.
Durumundan endişelenen II. Mahmut, içine bulunduğu ortamdan karlı çıkmak ve daha fazla sıkıntı yaşanmasını engellemek için ayanlar ile görüşme başlatmıştır. 1808 yılında Osmanlı padişahı II. Mahmut yönetimi ve ayanlar arasında yapılan bu sözleşmeye Sened-i İttifak adı verilmiştir.
Yapılan bu sözleşme ile II. Mahmut ülke içindeki karışıklıkları engellemeye ve planlanan ıslahatlar için ayanlardan destek almayı amaçlamıştır.
Sened-i İttifak'ın yapılmasının amaçları kısaca şu şekilde özetlenebilir:
1. Ayanlar fiilen sahip oldukları hakları hukuken güvence altına almak istemiştir.
2. Osmanlı Hükümeti merkezi otoriteyi güçlendirmek istemiştir.
3. Osmanlı Devleti, topraklarında meydana gelen karışıklıkların önüne geçmek istemiştir.
4. Osmanlı Devleti yapılmasını planladığı ıslahatların gerçekleştirilmesi için ayanlardan destek almayı amaçlamıştır.
Sened-i İttifak'ın başlıca esasları (maddeleri) kısaca şu şekilde özetlenebilir:
1. Osmanlı Devleti'nin temelini teşkil eden padişah otoritesine karşı yapılacak bir hareket, birlikte yok edilecektir.
2. Halktan toplanan askerler devletin askeri sayılacak, bu duruma engel olmaya çalışan ocaklara karşı koyulacaktır.
3. Devlet gelirleri toplanıp, koruma altına alınacaktır.
4. Devlet merkezinde çıkan kargaşalara karşı ayanlar izin almadan müdahalede bulunacaktır.
5. Vergilerin normal bir düzeyde olmasına dikkat edilecek, Reaya korunacaktır.
6. Vergi miktarları ayanlar ile hükümet arasında yapılacak görüşmelere göre belirlenecektir.
7. Senedi-İttifak şartlarına uyan ayanlara karşı devlet adamları tarafından yapılacak saldırılara karşı birlikte hareket edilecektir.
8. Osmanlı sadrazamlarının kanuna uygun verdiği emirlere karşı çıkılmayacaktır.
9. Hanedan temsilcilerin ölümünden sonra bile hanedanlık hakları, hükümet tarafından güvenceye alınacaktır.
10. Şeriat düzenine uymayanlara ve halka zulüm edenlere birlikte karşı konulacaktır.
11. Sened-i İttifak Sadrazam ve Ayanlar tarafından imzalanacaktır.
12. Müteakip dönemde görev alacak Sadrazam ve Şeyhülislamlar Sened-i İttifak'ı imzalayacaktır.
Sened-i İttifak'ın sonuçları ise kısaca şu şekilde özetlenebilir:
1. Ayanlar Sened-i İttifak ile hukuki bir statü kazanmıştır.
2. Sened-i İttifak sonucunda Ayanlara geniş yetkiler tanınmıştır.
3. Osmanlı Devleti'nin Ayanlara bile söz geçiremeyecek derecede güçsüz olduğu anlaşılmıştır.
4. Sened-i İttifak padişahın yetkileri sınırlandırmıştır.
5. Osmanlı Devleti'nde ilk defa padişahın otoritesi dışında başka bir otoritenin oluşumuna ortam hazırlanmıştır.
6. Sened-i İttifak anayasal bir belge niteliği taşımamış, yalnızca küçük bir azınlığa yeni haklar tanımıştır. Fakat ileriki dönemlerde meydana gelecek Tanzimat Fermanı'nın alt yapısını hazırlamıştır.
Sened-i İttifak Alemdar Mustafa Paşa'nın ölmesi ve ayanların ortadan kaldırılması üzerine tamamen unutulmuş ve uygulanamamıştır.












9-	Tanzimat fermanı hakkında bilgi veriniz.

Fermanın Başlıca Maddeleri
1. Hiçbir kişi yargılanmadan cezalandırılmayacak,  mahkemeler açık olacak, herkes yasalar önünde eşit olacak.
2. Tüm halkın can, mal ve namus güvenliği sağlanacak.
3. Vergiler herkesin gücüne göre alınacak ve devlet tarafından belli yöntemlerle toplanacak.
4. Askerlik, ocak şeklinden vatandaşlık görevi haline getirilecek ve belli esaslara bağlanacak.
5. Müsadere usulü kalkacak ve mülkiyet hakları tanınacak. Herkes malı ve mülkünün sahibi olacak, dilerse alıp-satabilecek ve evladına miras bırakabilecek.
Tanzimat Fermanı Özellikleri 
Tanzimat fermanı özellikleri olarak yasa gücü her gücün üzerinde kabul edilmiştir.
Tüm Osmanlı halkına yöneliktir.
Osmanlı Devleti’nde anayasacılık fikrinin gelişmesini sağlamıştır.
Osmanlı Devleti’nde ilk kez batılı anlamda hukuk kuralları uygulanmaya başlanmıştır.
Yönetim, hukuk, eğitim, askeri ve mali alanda yenilikler getirmiştir
Tanzimat fermanı özelliklerinden biri de padişah sınırsız olan yetkilerinin üzerinde bir güç kabul etmiş oldu.
Osmanlı devleti hukuk sisteminde müslüman gayrimüslim eşitliği sağlandı.
Tanzimat fermanı özellikleri olarak askerliğin vatan hizmetine dönüşmesi vardır.
Tanzimat fermanı özellikleri arasında müsadere sistemi kaldırıldı ve özel mülkiyet sistemine geçildi.
Avrupa sistemine yakın hukuk kuralları çıkarıldı. Osmanlı Devleti anayasacılık yolunda önemli bir adım atıldı.
Tanzimat fermanı ile kişi mülkiyet hakkı devletin güvencesi altına alındı.
Osmanlı padişahı fermana uyacağına yemen etmiştir.
Ferman için halktan gelen bir talep olmadığından, fermanı direk padişahın çıkarması sonucu halk fermanı tam anlamı ile anlayamadı.


10- Mustafa Kemal’e;
a-	Tarihi sevdiren hocası…Kolağası Mehmet Tevfik Bey…
b-	Edebiyatı sevdiren arkadaşı… Ömer Naci …..
c-	Türkçülüğü benimseten kişi……ziya gökalp……..
d-	Kemal adını veren kişi…… matematik öğretmeni Yüzbaşı Mustafa Efendi’….







12- Mustafa Kemal’in hayatında en çok etkili olan “4 şehri” yazınız.
*selanik
*manastır
*istanbul
*sofya	4-	Islahat fermanı hakkında bilgi veriniz.

İÇERİĞİ VE ÖZELLİKLERİ
Bu ferman Tanzimat fermanı’nı tamamlayan bir fermandır. Tanzimat fermanın da yapılacağı belirtilen yenilik esaslarını bir daha belirtmiştir. Bundan başka Hristiyan ve Musevilere yeniden şu hak ve ayrıcalıklar verilmiştir.
Islahat fermanı özellikleri
1-Islahat fermanı özellikleri tüm Osmanlı vatandaşlarının canının, malının ve ırzının korunması
2-Islahat fermanı özellikleri kanun önünde eşitlik
3-Devlet memurluklarına ,askeri görev ve okullara Müslüman olmayan Osmanlı vatandaşlarının da alınması
4-Vergilerin eşitlik içinde herkesin gelirine göre toplanması ve iltizam usulünün kaldırılması
5-Mahkemelerin açık olması ve ticaret, ceza ve hukuk davaları için karma mahkemelerin kurulması
6-Din ve mezhep özgürlüklerinin tanınması ve patrikhanelerin ıslah edilmesi
7-Resmi yazı ve yazışmalarda Hristiyanlar için hakaret edici söz ve deyimlerin kullanılmaması
8- Islahat fermanı özellikleri işkence, dayak ve angaryanın kaldırılması
9-Askerlik için nakdi bedelin kabul edilmesiyle Hristiyanların ne şekilde askerlik yapacağının belirlenmesi
10-Hristiyanların il meclislerine üye olabilmeleri
11-Herkesin şirket ve banka gibi kuruluşları kurabilmeleri
12-Rüşvet ve kayırmanın kaldırılması
13-Mahkemelerin açık yapılması, herkesin kendi dinine göre yemin etmesi, hapishanelerin ıslahı ve kanunların Hristiyan uyruğun dillerine de çevrilmesi
Islahat Fermanı Özellikeri
? Islahat Fermanı, yabancıların haklarını genişleterek müslümanların tepkisini çekmiştir.
? Islahat Ferman özelliklerinden biride ferman sonrası yabancıların açtığı okullar devletin dağıtılmasını hızlandırmıştır.
? Ayrıca patrikhaneye meclis açmak yetkisi vererek gayrımüslümlerin bağımsızlık isteklerini alevlendirmiştir.
? Avrupalıların istekleri ıslahat fermanında verilmesine rağmen yine Osmanlı Devleti’nin içişlerine karışmaya devam etmişlerdir.
? Islahat Fermanı, Osmanlı toplumunun her alanında değişimlere neden olmuştur.

5-	1. Meşrutiyet hakkında bilgi veriniz.

I. MEŞRUTİYET : Tasvir-i Efkar gazetesi sahibi Şinasi’nin fikri liderliğinde toplanan bazı Osmanlı aydınları, parlamenter sisteme geçilmesinden yanaydı. Onlara göre bir anayasa hazırlanmalı, seçimle gelecek bir meclis idareyi ele almalıydı. Bunları gerçekleştirmek için 1865 yılında “Yeni Osmanlılar” adıyla gizli bir cemiyet kuruldu. Kurucular arasında Şair Namık Kemal ve Ziya Paşa, Ali Süavi, Ebüzziya Tevfik, Agah Efendi de vardı. Daha sonra üye sayısı 250’ye kadar çıkmıştır. Yeni Osmanlılar arasında, meşruti sisteme nasıl geçileceği konusunda bir fikir birliği yoktu. Fikri çalışma yanında ihtilalci metotları benimseyenlerde bulunuyordu. İhtilalci tavır ağırlık kazandı. Ancak hükümet durumu öğrenince, cemiyetin reisi Mehmed Bey ile Nuri ve Reşad, Ziya Paşa, Namık Kemal, Agah Efendi, Ali Suavi yurt dışına, Paris’e kaçtılar ve Avrupa’da çalışmaya başlayarak, Jön Türkler sıfatını aldılar. Mısır Hidivi’nin kardeşi tarafından mali destek görerek, “Hürriyet” isimli cemiyetin yayın organı olan bir gazete çıkarmaya başladılar.
30 Mayıs 1876’da Veliaht Murad’a biat edildi ve cülus topları atıldı. Uyumakta olan Abdülaziz top sesleri ile uyanınca her şeyin bittiğini anladı. V.Murad padişah oldu. Ancak akli dengesi bozuktu. Padişahlığı yürütecek gücü yoktu. V.Murad’ın da azline karar verilerek, yerine meşrutiyeti ilan için söz veren II. Abdülhamit taht’a çıkarıldı. Mütercim Rüşdü Paşa’nın istifası üzerine sadrazamlık makamına yine Mithat Paşa getirildi. 23 Aralık 1876’da top atışlarıyla Meşrutiyet ilan edildi. Kısa zaman içinde meclis seçimleri yapılarak meclis 19 Mart 1877 de Dolmabahçe Sarayının Muayede salonunda açıldı. Parlamento çift meclisli idi. 117 maddelik Kanun-i Esasi yürürlüğe kondu. Kanun-i Esasi’nin hazırlanmasında Prusya ve Belçika Anayasaları esas alınmıştır. Yasama görevi Ayan Meclisi ile Mebusan Meclisine verilmiştir. Mebusan Meclisi üyeleri dört yılda bir yapılacak seçimle, Ayan Meclisi üyeleri ise hayat boyu olarak Padişah tarafından belirlenecekti. Yürütme yetkisi Heyet-i Vükela’ya (Bakanlar Kurulu) bırakılmıştı. Hükümet Mebuslar Meclisine değil, Padişaha karşı sorumlu olacaktı. Kanun teklifini sadece hükümet yapabilecekti. Padişaha meclis açma ve kapatma yetkisi verilmişti. Kişi hak ve hürriyetleri bağlamında pek çok kural yer almıştı.
Bir milletvekilinin, padişahı itham eder nitelikte konuşması, padişaha bu meclisi feshetme fırsatı verdi ve II. Abdülhamit, Kanun-i Esasi’nin 7. maddesi uyarınca
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında meclisi feshetti.









6-	Türk tarihinin ilk anayasasının adını yazınız.

Türk tarihinin ilk yazılı anayasası, 23 Aralık 1876 tarihinde yürürlüğe girdi. "Kanun-i Esasi" (Temel Kanun) adını taşıyan bu anayasa halk iradesine dayalı bir hareketin sonucu olarak değil, "Genç Osmanlılar" adı verilen aydınların padişah üzerinde yaptıkları oldukça güçlü bir etki yoluyla gerçekleşmişti.





7-	31 mart olayı hakkında bilgi veriniz.

II. Meşrutiyetin ilanından sonra (1908) İstanbul'da yönetime karşı gericilerin çıkardığı, İngilizlerin el altından desteklediği ayaklanma.

31 Mart Olayı'nın Çıkmasında Etkili Olan Olaylar nelerdi?

1. İttihat ve Terakki Partisi'nin iktidarı yeterince ele geçirememesi

2. Ahrar Partisi'nin meşrutiyet karşıtı çalışmaları

3. Volkan Gazetesi ve İttihad-ı Muhammedi derneğinin meşrutiyet karşıtı çalışmaları

4. Halkın meşrutiyete ve gayrimüslimlerle olan eşitliğe sıcak bakmamaları

5. Ordudan atılan Meşrutiyet karşıtı subayların kışkırtması

6. Bulgaristan'ın 5 Ekim 1908'de bağımsızlığını ilan etmesi

7. 6 Ekim 1908'de Avusturya'nın, Bosna-Hersek'i işgali

31 Mart Olayı Nasıl Oldu?

Volkan Gazetesi başyazarı Hasan Fehmi 6 Nisan 1909'da öldürüldü.

Cenazesi meşrutiyet karşıtı gösteriye dönüştü.

Gösteri giderek isyana dönüştü.

İsyan Selanik'te duyulunca, Hareket Ordusu adındaki birlik İstanbul'a hareket etti.

Hareket Ordusu'nun kurmay başkanı Mustafa Kemal'di.

İsyan 24 Nisan 1909'da bastırıldı.

31 Mart Olayı'nın Sonuçları

1. II. Abdülhamit tahttan indirildi ve yerine V. Mehmet Reşat geçti.

2. Padişah'ın yetkileri kısıtlandı, meclisin yetkileri artırıldı.

3. Mustafa Kemal ilk kez bir siyasi olaya karışmış oldu.





8-	Osmanlıyı dağılmaktan kurtarmaya yönelik olan fikir akımlarını ve her birinin karşısına en az bir temsilcisinin adını yazınız.

Batıcılık - Abdullah Cevdet, Baha Tevfik, Tevfik Fikret, Celal Nuri
Osmanlıcılık- N?mık Kem?l, Ziy? P?ş? ve Şin?si
İslamcılık -2.abdülhamit
Türkçülük- ziya gökalp














13-	Mustafa Kemal’in okuduğu okulları sırası ile yazınız.
1…………………………………….(bulunduğu şehir:………..)

2…………………………………….( bulunduğu şehir:………..)

3……………………………………. bulunduğu şehir:………..)

4……………………………………. bulunduğu şehir:………..)

5…………………………………… bulunduğu şehir:………..)

6…………………………..mezun olduğu rütbe………………..

7…………………………….mezun olduğu rütbe……………….


k Sırasıyla Atatürk’ün gittiği okullar, şehirleri ve tarihleri

Mahalle Mektebi (Selanik)

Şemsi Efendi Okulu (Selanik)

Selanik Mülkiye Rüştiyesi ( Selanik)

Selanik Askeri Rüştiyesi : 1893-1895 ( Selanik)

Manastır Askeri İdadisi: 1895-1899 (Manastır Şehri Makedonya)

Harp Okulu: 13 Mart 1899-10 Şubat 1902 (İstanbul)

Harp Akademisi: 1902-11 Ocak 1905 (İstanbul) 





















İsmail   DOĞAN
Sosyal Bilgiler Öğretmeni
Başarılar dilerim……….